Tóm tắt

Xã Vạn Khánh thuộc huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa, nằm ở phía đông huyện và giáp biển Đông. Đến năm 2025, theo Đề án 354/ĐA-CP và Nghị quyết 1667/NQ-UBTVQH15, toàn bộ địa bàn và dân số của xã Vạn Khánh cùng các xã Vạn Long và Vạn Phước được nhập lại thành xã mới có tên Tu Bông. Sau sáp nhập, địa bàn được tổ chức lại dưới tên xã Tu Bông, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế – xã hội ở quy mô lớn hơn. Xã Vạn Khánh có lịch sử hình thành lâu đời, tiềm năng du lịch sinh thái – biển và nông nghiệp ứng dụng công nghệ, đồng thời đối mặt với thách thức biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và cần đầu tư hạ tầng. Định hướng phát triển của Tu Bông tập trung vào công nghệ số, quy hoạch đô thị nông thôn và phát triển đô thị loại IV trong tương lai gần.

Nội dung chính

Tổng quan Xã Vạn Khánh Huyện Vạn Ninh trước và sau sáp nhập

Trước sáp nhập (trước năm 2025)

• Xã Vạn Khánh thuộc huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa.
• Vị trí: phía đông của huyện, cách trung tâm hành chính huyện khoảng 12 km; phía bắc giáp xã Vạn Thạnh; phía nam giáp xã Vạn Long; phía tây giáp xã Vạn Phước.
• Hoạt động kinh tế chủ đạo: nông nghiệp, thủy sản và dịch vụ địa phương.
• Đặc điểm nổi bật: cảnh quan thiên nhiên, văn hóa truyền thống phong phú và nhiều di tích lịch sử, lễ hội dân gian đặc sắc.
• Dân số và đặc điểm khác: dân số khoảng trên 10.000 người, sống chủ yếu bằng nông nghiệp, đánh bắt thủy sản và buôn bán nhỏ; hệ thống đình làng, chùa, trường học và di tích gắn với đời sống ven biển.

Sau sáp nhập (sau ngày 09/05/2025 và theo Nghị quyết 1667/NQ-UBTVQH15)

• Địa bàn và toàn bộ dân số của xã Vạn Khánh, cùng với xã Vạn Long và xã Vạn Phước, được nhập lại thành một xã mới có tên là Tu Bông.
• Nhập xã nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và đầu tư công, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội và tối ưu hóa nguồn lực của chính quyền địa phương.
• Quy mô xã mới sau sáp nhập tăng cả về diện tích tự nhiên và dân số tổng hợp từ ba xã cũ; bộ máy hành chính được tổ chức lại tập trung quản lý theo đơn vị xã Tu Bông.
• Địa chỉ công ty, nhà ở sau sáp nhập đổi thành gì: Sau sáp nhập, địa chỉ tại xã Vạn Khánh sẽ chuyển thành xã Tu Bông. Ví dụ Thôn Tiên Ninh, xã Vạn Khánh trước sáp nhập sẽ thành Thôn Tiên Ninh, xã Tu Bông sau sáp nhập.
• Những thay đổi này được ghi nhận bởi Đề án 354/ĐA-CP (ngày 09/5/2025) và Nghị quyết 1667/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Địa chỉ Xã Vạn Khánh Huyện Vạn Ninh sau sáp nhập đổi thành gì

• Sau sáp nhập năm 2025, xã Vạn Khánh được sáp nhập cùng Vạn Long và Vạn Phước để thành lập xã mới có tên Tu Bông.
• Ví dụ minh họa về đổi địa chỉ sau sáp nhập:
  • Địa chỉ cũ trước khi sáp nhập: Thôn Tiên Ninh, xã Vạn Khánh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa.
  • Địa chỉ mới sau khi sáp nhập: Thôn Tiên Ninh, xã Tu Bông, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa.
• Như vậy, nếu một doanh nghiệp hoặc hộ gia đình trước đây đăng ký địa chỉ tại “xã Vạn Khánh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa” thì sau ngày 1/7/2025 sẽ phải ghi địa chỉ là “xã Tu Bông, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa”; các thành tố còn lại (thôn, huyện, tỉnh) giữ nguyên, chỉ thay đổi tên xã.

Lịch sử hình thành Xã Vạn Khánh Huyện Vạn Ninh

Lịch sử hình thành của xã Vạn Khánh gắn với quá trình mở mang, khai khẩn vùng đất Nam Trung Bộ. Ban đầu khu vực là vùng đất hoang sơ, chủ yếu là rừng và đầm lầy, sau đó người dân di cư đến khai phá và dần hình thành cộng đồng cư dân ổn định. Quá trình hình thành gắn với sự phát triển chung của vùng đất Khánh Hòa qua nhiều thế kỷ, từ các đợt khai hoang ban đầu tới sự hình thành đình làng, chùa, trường học và các cơ sở cộng đồng khác. Xã lưu giữ nhiều di tích lịch sử và lễ hội dân gian đặc sắc, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa của cư dân ven biển Nam Trung Bộ. Về mặt hành chính, Vạn Khánh từng nằm trong hệ thống tổng, xã phủ Thái Khang, sau là phủ Bình Khang (1690), rồi phủ Ninh Hòa dưới thời Minh Mạng (1831). Đầu thế kỷ XX, dưới thời Pháp thuộc, có sự thay đổi về đơn vị hành chính; sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thiết lập đơn vị hành chính cấp xã ở các huyện, trong đó có huyện Vạn Ninh và các xã trực thuộc, ảnh hưởng đến tổ chức cư trú và đời sống xã hội của khu vực Vạn Khánh. Vị trí phía đông huyện, giáp các xã Vạn Thạnh ở phía bắc, Vạn Phú hoặc Vạn Thắng ở phía nam (tùy nguồn), biển Đông ở phía đông, và Vạn Long ở phía tây tạo điều kiện thuận lợi cho nông nghiệp, thủy sản và giao thương ven biển. Dân số ước tính khoảng trên 10.000 người, hoạt động chủ yếu là nông nghiệp, đánh bắt thủy sản và buôn bán nhỏ; các yếu tố này được thể hiện trong các nguồn tham khảo của bài viết.

Đặc điểm địa lý của Xã Vạn Khánh Huyện Vạn Ninh

• Vị trí: phía đông của huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa; cách trung tâm hành chính huyện khoảng 10–12 km và cách thành phố Nha Trang khoảng 70 km.
• Diện tích và dân số: diện tích tự nhiên khoảng 41,7 km²; dân số năm 2018 đạt trên 10.800 người, có khoảng 2.355 hộ dân.
• Phía bắc giáp xã Vạn Thạnh; phía nam giáp xã Vạn Phú hoặc Vạn Thắng; phía đông giáp biển Đông; phía tây giáp xã Vạn Long.
• Cấu trúc địa hình: đồng bằng ven biển phù sa, đồi núi thấp và các sông nhỏ; hệ thống sông ngòi và đất đai màu mỡ thuận lợi cho nông nghiệp và thủy sản; ven biển có tiềm năng du lịch sinh thái – biển.
• Khí hậu: khí hậu nhiệt đới gió mùa ven biển với hai mùa mưa – khô rõ rệt, thuận lợi cho phát triển nông – ngư nghiệp và du lịch.
• Hạ tầng và khu vực liền kề: phía đông nam có Khu công nghiệp Vạn Thắng, góp phần phát triển công nghiệp và dịch vụ; nằm trong phạm vi quy hoạch tổng thể của Khu Kinh tế Vân Phong với định hướng đa ngành và phục vụ du lịch, công nghiệp và cảng biển quốc tế. Các tuyến đường và hệ thống điện, nước, viễn thông được đầu tư để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội đồng bộ.

Đặc điểm dân cư, kinh tế và văn hóa của Xã Vạn Khánh

• Đặc điểm dân cư: dân số khoảng 10.000 người; mật độ dân cư phân bổ khá đồng đều qua các thôn như Khánh Hòa, Khánh Lộc, Khánh Minh, Khánh Hưng; thành phần dân cư chủ yếu là người Kinh; đời sống cư dân gắn với nông nghiệp, đánh bắt thủy sản và buôn bán nhỏ.
• Đặc điểm kinh tế: nông nghiệp nhờ đất màu mỡ và hệ thống sông ngòi cung cấp nước tưới; thủy sản phát triển nhờ bờ biển dài và nguồn lợi hải sản phong phú; một số hộ tham gia nghề lâm nghiệp và khai thác tài nguyên rừng ở vùng đồi núi; tiềm năng du lịch sinh thái nhờ cảnh quan tự nhiên và di tích, lễ hội văn hóa.
• Đặc điểm văn hóa – xã hội: nhiều di tích lịch sử và lễ hội dân gian, thu hút du khách và giới nghiên cứu; lễ hội nổi bật gồm lễ hội cầu ngư và lễ hội đình làng; cộng đồng chú trọng giá trị gia đình và bảo tồn phong tục địa phương; môi trường sống ven biển và đồi núi tạo điều kiện cho phát triển văn hóa cộng đồng và du lịch sinh thái.

Tiềm năng phát triển của Xã Vạn Khánh

• Vị trí chiến lược: nằm phía bắc huyện Vạn Ninh, cách trung tâm huyện khoảng 10 km, thuận tiện cho liên kết vùng và tiếp cận Nha Trang và khu vực lân cận.
• Thiên nhiên, du lịch và văn hóa: bờ biển đẹp, khí hậu trong lành và cảnh quan đa dạng, cùng di tích và lễ hội đặc sắc, tạo nền tảng cho phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng biển.
• Nông nghiệp và thủy sản: đẩy mạnh nông nghiệp hiện đại và hệ thống nước tưới; thủy sản phát triển nhờ vùng ven biển và nguồn lợi hải sản phong phú; hỗ trợ bởi cơ giới hóa và công nghệ mới.
• Hạ tầng và quy hoạch: nằm trong phạm vi quy hoạch tổng thể của Khu Kinh tế Vân Phong; đầu tư vào tuyến đường, hệ thống điện, nước và viễn thông giúp thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội ở quy mô vùng.
• Định hướng phát triển: tập trung vào ứng dụng công nghệ số, quản lý đổi mới, cải thiện môi trường đầu tư, xây dựng xã nông thôn mới gắn với phát triển đô thị trong tương lai gần.
• Thị trường bất động sản và đô thị hóa: tiềm năng tăng trưởng khi xã thuộc khu vực sẽ trở thành đô thị loại IV theo quy hoạch, kéo theo nhu cầu về nhà ở, dịch vụ và cơ sở kinh doanh.

Các thách thức cần lưu ý

• Biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn ảnh hưởng đến nông nghiệp và thủy sản.
• Cần đầu tư hạ tầng lớn để đáp ứng tăng trưởng dân số và yêu cầu phát triển kinh tế lâu dài.
• Cần cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo tồn văn hóa, cảnh quan tự nhiên và đảm bảo sinh kế bền vững cho người dân địa phương.

Kết luận

Xã Vạn Khánh, trước khi sáp nhập, là một đơn vị hành chính độc lập ở phía đông huyện Vạn Ninh với vai trò là cửa ngõ cho nông nghiệp, thủy sản và du lịch sinh thái ven biển. Sau sáp nhập năm 2025 thành xã Tu Bông, với sự hợp nhất cùng Vạn Long và Vạn Phước, địa bàn được mở rộng và hợp nhất nguồn lực để nâng cao hiệu quả đầu tư công và phát triển kinh tế – xã hội ở quy mô lớn hơn. Địa chỉ hành chính và công ty sau sáp nhập sẽ đổi thành xã Tu Bông, ví dụ Thôn Tiên Ninh, xã Tu Bông, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Xã Tu Bông được kỳ vọng có tiềm năng lớn nhờ vị trí ven biển, nền nông nghiệp và thủy sản phong phú, cảnh quan thiên nhiên đẹp và bản sắc văn hóa đa dạng, cùng với định hướng phát triển công nghệ số, đô thị hóa và du lịch sinh thái ở khu vực Bắc Vân Phong. Tuy nhiên, thách thức vẫn còn tồn tại, bao gồm biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn đòi hỏi sự đầu tư hạ tầng và quản lý nguồn lực bền vững. Trong tương lai gần, Tu Bông được kỳ vọng trở thành động lực phát triển của huyện Vạn Ninh và vùng kinh tế Bắc Vân Phong, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa và phát triển kinh tế – xã hội hài hòa.